Türk Kurtuluş Savaşının Dönüm Noktası Olan ve 22 Gün 22 Gece (23.08.1921-13.09.1921) Boyunca Devam Eden Sakarya Meydan Muharebesinde Düşman Askerleri, 30 Ağustos 1921 Tarihinde Köyümüze ve Çal Dağına Kadar Ulaşmış; Bu Bölgede Yoğunlaşan Çarpışmalar 12-13 Gün Boyunca Devam Etmiştir.
Köyümüzde ve Çal Dağında Yunanlılara Karşı Büyük Çarpışma ve Kahramanlıklar Yaşanmış, Binlerce Vatan Evladımız Şehid Olmuştur.

Çal Dağı Köyümüz Sınırları İçerisinde Yer Almaktadır.

Sakarya Meydan Muharebesi nde Bölge Türk Ordusunun Grup Karargahı Olarak Kullanılmıştır.

Çal Dağında Bir Türbe Olduğu ve Sakarya Muharebelerinde Düşman Askerlerinin Bu Türbeye Yaptıkları Saygısızlıktan Dolayı Çatlayarak Öldükleri ve Burdan Sonra Zayıflayarak Geri Çekildikleri Rivayet Edilmektedir.

Ayrıca 1.Dünya, Çanakkale Savaşında Tespit Edilebildiği Kadarıyla Polatlı dan 36 Vatan Evladımız Şehit Olmuştur.
Köyümüzdende Piyade Er, 1879 (1296) Doğumlu, Veli Oğlu Hasan, 28.03.1915 Tarihinde, Seddülbahir Muharebesinde, 3.Kolordu 19.Alay 2.Tabur 8.Bölükte Şehit Düşmüştür.

Çal dağı gibi bu kadar çok kan içen, yığınla genç insanın birbiri arkasından cansız olarak toprağına düştüğü kaç yer vardır?

30.08.1921 Saat:21.15 l nci Süvari Tümen Komutanı Binbaşı Osman Zati (Koral) a telefonla gelen emir kısa, fakat kesindi:
"Çal Dağı'na her taraftan büyük kuvvetler sevkedilmiştir. Bu kuvvetler yetişinceye kadar Çal Dağının fedakârlıkla savunulmasını beklerim."

Yunan askeri de bu savaşın önemini biliyordu. Ya Büyük Helen rüyası (Megalo İdea) gerçekleşecek, yani düşmanı burada yenerek savaşı bitirip bir kahraman olarak yurduna dönecek, yahut da ...

Cephe Komutanı İsmet Paşa 30/31 Ağustos gece yarısı orduya verdiği emirde
"Son raporlardan, düşmanın karanlığa doğru değişik istikametlerde ileriye yanaştığı anlaşılmaktadır. 31 Ağustosta özellikle Haymana doğusuna. Sivri batısına kadar olan kısmı yarmak niyeti ile ...

Türk Çal Grubu ise, beklendiği gibi, bugün savaşın tam ortasındaydı. Başka bir deyimle o günkü mücadelenin odağında Çal dağı bulunuyor, bütün gözler, arzu ve ihtiraslar onun üzerinde toplanıyordu. Nitekim doğuda tan yeri ağarırken Çal dağının Türk birlikleri elindeki yamaçları, korkunç bir düşman topçu ateşiyle hallaç pamuğu gibi atılmaya başlandı. Az sonra da l nci Yunan Kolordusunun 2 nci Tümeni, bütün kuvvetiyle Çal dağına taarruza geçti. Çal Grubu dayanıyor, gerek bu grubun ve gerekse komşu 3 ncü Grubun topçu ateşleriyle düşmanın zaman zaman durakladığı ve kayıplara uğradığı görülüyordu. Çal dağı,korkunç çarpışmalara sahne oluyordu. Çal dağı etrafında onaltı saattir aralıksız süren bu kanlı savaş sona erdiği zaman ...

Başkomutan Mustafa Kemal Paşa başta olmak üzere Genelkurmay Başkanı Fevzi ve Cephe Komutanı İsmet Paşalar, akşam, Çal Dağı gibi önemli bir yerin neredeyse elden çıkmış olması nedeniyle huzursuzdular.

Mustafa Kemal Paşa, oldum olası Çal dağı konusunda çok hassastı. Bu kilit arazinin cephe merkezindeki savunmanın bel kemiğini teşkil ettiğini ve savaşın gidişi üzerinde oynayabileceği rolü herkesten iyi biliyordu. Şimdi de kırık kaburga kemiğinin ağrısına rağmen, göğsü sargılar içinde olduğu halde muharebeleri yakından takip etmek için Çal dağının hemen kuzeyindeki bir tepeye gelmiş, yanında Fevzi Paşa ve Grup Komutanı Yusuf İzzet Paşa, durumu izliyor ve gerekli emirleri yerinde veriyordu.

Köyümüz Yaşlılarının Anlattığına Göre Kurtuluş Savaşı Yıllarında Düşman Askerleri Köyümüze Yaklaştığında Köyümüz Kadınları Düşman Askerleri Kendilerine Bir Zarar Vermesinler Diye Üzerlerine Çamur ve Hayvan Pislikleri Sürmüşlerdir.

Düşman Askerleri Artık İyice Azgınlaştıklarında Köyümüze Baskın Yapıp Talan Edecekleri Gece, Çal Dağı nda Bulunan Türbenin Etrafına da Pislemişler, Allah Katında Ölmeyen Yeşil Sarıklı Şehitler Yardıma Gelerek Kefere Düşman Askerini Helak Etmişlerdir, Düşmanlar Burada Çatlayarak Ölmüşlerdir. Bundan Sonrada Bozguna Uğrayarak Geri Çekilmişler ve Sakarya Nehrinin Azgın Sularında Geberip Gitmişlerdir.

Atatürk Savaşın En Hararetli Olduğu Günlerde, Olur ki Düşman Askeri Çal Dağını Sivriyide Ele Geçirir Endişesi İle Köyümüze Gelmiş, Çeşitli Araştırma ve İncelemeler Yapmıştır.
Orta Pınarda Oynayan Çocuklara, Komşu Köy Olan Sarı Halil Köyündeki Sakarya Nehri Üzerindeki Kocacıl Köprüsünü Bilip Bilmediklerin Sorar. Oynayan Çocuklardan Biri Olan Kılıçların Nuri Bildiğini Söyler. Atatürk Nuri yi Atının Arkasına Alarak Köprüye Giderler, Burada Köylülere Köprüyü Yıkmalarını Emreder ve Kocacıl Köprüsünü Yıktırırlar. Kılıçların Nuriye Giderken Atatürkü Tanıyıp Tanımadığını Sorar, O da Tanıdığı Söyler. Atatürk te Onun Kendisi Olduğunu Söyler. Çocuk Atatürk ü Duymuştur, Bilmektedir; Fakat Onu Daha Önce Görmediği İçin Tanımamıştır. Atatürk Bu Zeki ve Gözüpek Çocuğu Çok Sevdiğinden Kendi Yanında Çalışmasını, Atlarına Seyislik Yapmasını Teklif Eder, Fakat Nuri Bunu Kabul Etmez. Atatürk Çocuğu Aldığı Yere Orta Pınara Bırakarak, Dikkat Etmelerini Tembihleyerek Köyden Ayrılıp Cepheye Döner.

Çal Dağında Nebi Dedeye Ait Bir Hayvan Yatağı Bulunmaktadır.

..............................................
Kurtuluş Savaşı
Sakarya Meydan Muharebesinde
Sivri Köyü ve Çal Dağı (30.08.1921-...)
ile İlgili Bilgilere
Ulaşmak İçin
Tıklayınız. (kym)
..............................................

..............................................
Kurtuluş Savaşı
Sakarya Meydan Muharebesinde
Sivri Köyü ve Çal Dağı (30.08.1921-...)
ile İlgili Bilgilere
Ulaşmak İçin
Tıklayınız. (bld)
..............................................

Köyümüz Mezarlığı ve Çal Dağı
(Kimbilir Kaç Şehidimiz Burada Yatmaktadır?)
Şehitlerimize Allah tan Rahmet Diliyoruz.